Korzystną alternatywą dla kredytów bankowych lub dotacji unijnych są kredyty kupieckie. Jaka jest definicja kredytu kupieckiego i jakie z tego rozwiązania płyną korzyści?
Czym jest kredyt kupiecki?
Kredyt kupiecki (czy inaczej kredyt handlowy) jest to kredyt krótkoterminowy, udzielany przez przedsiębiorcę drugiemu kontrahentowi. Kredyt kupiecki dotyczy towarów i usług i ma formę odroczonego terminu płatności. W uproszczeniu kredyt kupiecki to zgoda firmy na otrzymanie zapłaty za towar bądź wykonaną usługę po terminie dostawy. Ta forma finansowania pozwala na zachowanie płynności finansowej.
Kredyt kupiecki określany jest mianem najtańszego kredytu i nie wymaga szczególnej formy prawnej. Dokumentem, który potwierdza udzielenie kredytu kupieckiego, może być między innymi umowa zawarta między stronami (sprzedającym a odbiorcą towaru), ogólne warunki sprzedaży lub faktura z potwierdzonym terminem płatności.
Uzyskanie kredytu kupieckiego jest znacznie szybsze i prostsze niż zaciągnięcie kredytu bankowego, mimo że te dwie formy finansowania są dość często porównywane. Dodatkowo kredyt bankowy jest dużo droższy niż jego kupiecki odpowiednik.
Kto może otrzymać kredyt kupiecki?
Z kredytu kupieckiego mogą korzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, a także małe i średnie przedsiębiorstwa.
Kredyt kupiecki mogą otrzymać kontrahenci, co do których sprzedawca ma pewność, iż uregulują płatność w określonym terminie.
Kredyt dostawcy a kredyt odbiorcy towaru
Wyróżniamy dwie formy kredytu: dostawcy i odbiorcy. Pierwsza forma udzielana jest przez sprzedawcę kupującemu towar lub usługę i polega ona na odroczeniu płatności – termin jest określony przez dostawcę towaru. W przypadku kredytu odbiorcy mowa o zaliczce lub przedpłacie za towar, który jeszcze nie został dostarczony, lub za usługę, która dopiero będzie wykonana.
Skonto
Nabywca może przy podpisywaniu umowy wybrać jedno z dwóch dostępnych rozwiązań: natychmiastowa płatność za towar w gotówce bądź innej formie i rabat (skonto), albo kredyt kupiecki, czyli faktura z odroczonym terminem płatności. Udzielenie rabatu nie jest obowiązkowe i jest całkowicie zależne od dostawcy. Sprzedawca sprawdza wiarygodność finansową kupującego i wtedy ustala na jakich zasadach udziela nabywcy kredytu kupieckiego.
Koszt kredytu kupieckiego
Właściwie, jedynym kosztem kredytu kupieckiego jest brak uzyskanego rabatu, jaki przedsiębiorca mógłby dostać, gdyby nie zdecydował się na odroczenie terminu płatności. Za udzielenie kredytu kupieckiego firmy nie ponoszą kosztów odsetkowych.
Co z terminem płatności?
Przepisy prawne nie podają, jaki ma być dokładnie termin spłaty kredytu kupieckiego, ale zdarzają się firmy, w których czas na spłatę wynosi kilka dni, ale najczęściej okres ten oscyluje pomiędzy 14-30 dniami. W sporadycznych przypadkach nawet 60 dni.
Termin płatności jest głównym aspektem prowadzenia negocjacji dotyczących kredytu kupieckiego. Okres, na jaki można odroczyć płatność zależy od kilku czynników:
- branży, w jakiej działają podmioty uprawnione do udzielenia kredytu kupieckiego
- rodzaj sprzedawanych towarów lub wykonywanych usług
- i ceny tych towarów i usług.
Ubezpieczenie kredytu kupieckiego
Aby zniwelować ryzyko wystąpienia zatoru płatniczego należy dokładnie sprawdzać kontrahentów przez rozpoczęciem współpracy (tu bardzo pomocny okaże się wywiad gospodarczy), ciągle monitorować płatności i kredyt, korzystać z faktoringu, przeprowadzać audyt u nabywcy i korzystać z umów z ustalonymi warunkami o dodatkowych zabezpieczeniach. Przykładowo, w umowie można umieścić zapis zakładający naliczanie się odsetek za opóźnienia w spłacie kredytu, występowanie zastawu, weksla lub gwarancji bankowej.
Zakupione w towarzystwie ubezpieczeniowym ubezpieczenie chroni przedsiębiorcę przed brakiem płatności, a w zależności od zapisów w umowie z daną ubezpieczalnią, ubezpieczenie może zagwarantować przedsiębiorcy wypłacenie odszkodowania oraz pomoc w działaniach windykacyjnych.
Więcej na temat ubezpieczenia należności możesz przeczytać tutaj.
Udzielanie kredytów kupieckich
Można wyróżnić dwie techniki, przy pomocy których udzielany jest kredyt kupiecki. Pierwsza metoda – indywidualna, zakłada sprawdzenie wiarygodności kredytowej drugiego przedsiębiorcy i w oparciu o te wyniki tworzona jest oferta kredytowa. Jest to dobry sposób dla firm, które współpracują z niewielką grupą partnerów biznesowych lub dostarczają towary i usługi o charakterze specjalistycznym i jednostkowo dużej wartości.
Druga technika – systemowa, polega na pogrupowaniu klientów na kategorie, do których przypisane są warunki udzielania kredytu. Podziału dokonuje się z reguły według wysokości limitu kredytowego. W przypadku znanych kontrahentów należy brać pod uwagę faktycznie wykorzystywany limit, a dla nowych partnerów – limit wnioskowany.
Limit kupiecki i czas na spłatę
Limit kupiecki to maksymalna kwota kredytu i okres, na który dana firma może odroczyć płatność w ramach kredytu kupieckiego. Limit, w miarę upływu czasu i wywiązywania się kontrahenta z dotrzymywania terminów płatności, może zostać zwiększony.
Kredyt kupiecki – wady i zalety
Finansowanie działalności kredytem kupieckim ma oczywiście swoje wady i zalety:
Korzyści
Kredyt kupiecki jest to najtańszy kredyt, oferowany nawet tym przedsiębiorcom, którzy nie mają zdolności kredytowej. Na kredycie kupieckim korzystają obie strony przeprowadzanej transakcji. Z punktu widzenia odbiorcy największą zaletą będzie niski koszt, dostępność i prostota tej formy finansowania.
Możliwość odroczenia płatności sprawi, iż odbiorca towaru nie musi uruchamiać kredytów obrotowych, gdyż firma ta może otrzymać towar z odroczonym terminem zapłaty i odsprzedać go innym przedsiębiorcom jeszcze przed upływem terminu płatności. Czyli opcja ta pozwala stworzyć fundusz rezerwowy i operować cudzymi środkami. Co więcej – kredyt też w żaden sposób nie jest oprocentowany.
Udzielenie kredytu kupieckiego pozwoli na pozyskanie nowych partnerów biznesowych. Dla kupców ta opcja finansowania jest niezwykle korzystna i często wybierają te firmy, w których odroczona płatność jest możliwa.
Wady
Podmioty gospodarcze udzielające kredytu kupieckiego muszą liczyć się z ryzykiem, gdyż nie ma pewności czy kontrahent opłaci zamówienie w wyznaczonym terminie. Kredyt kupiecki wymaga zaufania do partnera biznesowego, które daje podstawy do długoletniej współpracy. Takie zamrożenie funduszy może przełożyć się bezpośrednio na płynność finansową firmy.
Sposoby zaciągania kredytów kupieckich
W Polsce są dwie najpopularniejsze metody zaciągania kredytów kupieckich. Pierwsza obejmuje negocjacje jak największych i najkorzystniejszych obniżek cenowych, natomiast druga to negocjowanie jak najdłuższych terminów odroczenia spłaty.
Podsumowanie
Kredyt kupiecki pozwoli pozyskać nowych klientów, zachować płynność finansową, uchroni przed upadłością bądź zatorami płatniczymi. Jest to szczególnie korzystna opcja na dostanie środków dla początkujących przedsiębiorców. Kredytodawca może zaś liczyć na rozbudowę sieci potencjalnych partnerów biznesowych i budowanie opinii zaufanego przedsiębiorstwa.
